Nu melkveehouders een fosfaatquotum toegewezen hebben gekregen, neemt het belang van de eigen ruwvoerproductie toe. Melkveehouders die maximaal melk produceren uit ruwvoer, realiseren het hoogste economische rendement. Een interview met Jaap Gielen, specialist melkveehouderij bij accountantsbureau Countus.
De fosfaatrechten zijn een feit. Wat betekent dit voor de ruwvoerwinning op het melkveebedrijf?
“Fosfaat is een beperkende productiefactor geworden. Dit leidt tot nieuwe kengetallen zoals kg melk/kg fosfaat. Melkveehouders moeten zo efficiënt mogelijk omgaan met fosfaat. Als je dit vertaalt naar de ruwvoerwinning, is naast kwaliteit ook de kwantiteit van het ruwvoer bepalend. Dus maximaal ruwvoer produceren en benutten voor melkproductie is het nieuwe motto voor melkveehouders.”
Wordt grond nu onvoldoende benut voor de winning van ruwvoer?
“Je kunt de ene grond niet vergelijken met de andere. In de polder is de grond vruchtbaarder dan op droge zandgrond. Wat voor elke melkveehouder geldt, is dat grond de duurste productiefactor is. Als je die niet goed benut, gaat dit ten koste van het financieel bedrijfsresultaat. Binnen de nieuwe fosfaatwetgeving komt daar nu bij dat melkveehouders de eigen grond maximaal moeten benutten voor ruwvoerproductie zodat ze de aanvoer van fosfaat kunnen beperken en maximaal melk gaan produceren binnen het fosfaatquotum.”
Maximaal ruwvoerproductie is de eerste stap, daarna moet dat ruwvoer benut worden voor melkproductie. Zit er veel verschil tussen de verschillende bedrijfssystemen?
“Er zitten zeker verschillen tussen de bedrijfssystemen, maar het belangrijkste is dat je binnen het gekozen systeem streeft naar een betere efficiëntie. Wanneer je onbeperkt weiden op 100 zet, ligt de kVEM-productie per hectare bij beperkt weiden op 108 en bij summerfeeding zelfs op 125. De verliezen bij bewaren en vervoederen liggen bij summerfeeding echter beduidend hoger, terwijl de beweidingsverliezen bij beperkt weiden weer hoger liggen. Gemiddeld komen beide systemen op ongeveer dezelfde netto kVEM-productie per hectare uit. Het is dus belangrijk om binnen het gekozen systeem de juiste keuzes te maken zodat de verliezen beperkt worden.”
De aandacht moet verschuiven van koeien naar grond
Countus heeft de KringloopWijzers van vijfhonderd melkveehouders met elkaar vergeleken. Wat is de conclusie?
“Als je bedrijven met dezelfde intensiteit (kg melk per hectare) met elkaar vergelijkt, is er een verschil in voerwinst van 800 euro per hectare. Bij een bedrijfsgrootte van 50 hectare is dat een verschil van 40.000 euro per jaar. Melkveehouders die het meeste ruwvoer produceren en daarvan melk weten te maken, scoren het best.”
Welk aandeel heeft de grondkwaliteit in het verschil van 800 euro per hectare?
“Wij gaan er van uit dat de helft van het verschil wordt veroorzaakt door de bedrijfsomstandigheden, dus de kwaliteit van de grond, de wijze van verkaveling, enzovoort. Op de andere helft heeft de melkveehouder invloed. Dus bijna elke melkveehouder kan nog een flinke winst boeken.”
Op welk facet kunnen melkveehouders zich verbeteren?
“De aandacht voor de bodem en ruwvoerproductie moet toenemen. Melkveehouders zijn erg gefocust op het dier. Dat is prima maar het bedrijfsrendement gaat de komende jaren meer bepaald worden door de wijze waarop de melkveehouder omgaat met de grond. Diegene die meer ruwvoer weet te produceren van eigen grond en dit omzet in melk, zet een grote stap voorwaarts.”
Meer melk uit ruwvoer, betekent minder melk uit krachtvoer en krachtvoergrondstoffen.
“Dat klopt. De berekening is heel simpel. Vers gras kost 5 cent per kg droge stof en kuilgras 11 cent. Krachtvoer daarentegen kost 26,5 cent per kg droge stof. Als krachtvoer leidt tot een hoger saldo, dan is dat prima. Maar als je jaarlijks kuilgras verkoopt voor 7 cent per kg droge stof, moet je je afvragen of het niet beter is dat gras zelf te benutten en de aankoop van krachtvoer en krachtvoergrondstoffen te beperken. De afboeking op verkocht kuilgras wordt vaak niet meegenomen maar is zeer bepalend voor het financieel resultaat.”
Tim van Noord is melkveehouder in Hellouw (Gld). Voor zijn bedrijf streeft hij naar een maximale melkproductie uit eigen ruwvoer. Daarin slaagt de Betuwenaar aardig. In 2014 produceerden de koeien nog slechts 4.500 kg meetmelk per hectare uit eigen ruwvoer, in 2017 was dat gestegen tot ruim 8.000 kg bij een totale melkproductie van ruim 9.000 kg melk.
Het verhogen van het ruwvoeraandeel in het rantsoen is bijzonder interessant binnen de nieuwe fosfaatwetgeving. Het voordeel kan oplopen tot 50.000 euro per bedrijf. Klik voor het volledige artikel op onderstaande button.
